Active4Life; optimization of use and effects of eHealth
Het NWO-project Slim Sportbewegen (2018-2021) werd uitgevoerd als onderdeel van het ZonMw onderzoeksprogramma Sport en Bewegen.
In dit project werden nieuwe vormen van sporttraining voor volleybal onderzocht en ontwikkeld. Hiervoor werd een speciaal speelveld gebruikt: een interactieve vloer die in staat is om grafische afbeeldingen en video’s weer te geven. Deze interactieve vloer is in wezen een zeer groot LED-videoscherm dat beelden kan weergeven, met ingebouwde druksensoren om te meten waar mensen staan, hoeveel gewicht ze uitoefenen en hoe ze bewegen. Het bepalen van de specifieke toepassingen voor de vloer was ook een cruciale vraag voor het project. Hoe kunnen bepaalde feedback en oefenvormen de volleybaltraining op een andere en mogelijk zelfs effectievere manier verbeteren? Voordat kon worden verduidelijkt welke feedback, oefeningen en instructies de vloer kon bieden, was het noodzakelijk om verder te onderzoeken welke gegevens de vloer kon verzamelen en welke informatie de druksensoren konden opleveren.
In het voorjaar van 2024 spraken wij met Dr. ir. Dennis Reidsma. Dennis is universitair hoofddocent bij de Human Media Interaction groep en docent in de opleidingen Creative Technology en Interaction Technology aan de Universiteit Twente. Het onderzoek van Dennis richt zich op het ontwerpen van speelse interacties in slimme omgevingen. Hij is betrokken geweest bij het creëren van interactieve speelplatforms voor kinderen, het ontwerpen van spellen voor mensen met meervoudige of ernstige verstandelijke beperkingen, looprevalidatie, volleybaltraining, indoor roeien en meer. Het centrale thema is de invloed van technologie op sociaal en fysiek gedrag en gebruikerservaringen.
Interactieve Oefeningen met Technologie
Er werd een groot aantal oefenvoorbeelden ontwikkeld in het project. Sommige oefeningen werden alleen gebouwd als niet-functionele voorbeelden, een film of iets dergelijks, om ideeën te verkennen. Andere oefeningen werden volledig opgebouwd en konden daadwerkelijk op de interactieve vloer gespeeld worden. Voor deze vooruitgang werden trainingssystemen ontwikkeld die op maat gemaakte, interactieve volleybaloefeningen bieden. De acties en prestaties van individuen en teams konden worden gemeten en onmiddellijk als feedback worden verstrekt. Vanwege de flexibiliteit van deze interactieve oefeningen - die zich direct kunnen aanpassen aan spelers en teams op veel verschillende manieren - kunnen zij aspecten van sport trainen die zonder de technologie niet mogelijk zijn.
Dennis legt uit dat het onderzoek niet lineair verliep; op basis van gedeeltelijke inzichten werden vervolgstappen bepaald. "We hebben veel gerelateerde studies uitgevoerd, zoals verschillende sporten, systemen, enzovoort. We hebben ook gewerkt aan sensortechnologie om de acties van volleyballers te herkennen. Op deze manier hebben we een rijk begrip ontwikkeld van interactietechnologie voor sport," zegt hij.
Sport Interactie Technologie - HCI
Om de interactieve oefeningen te ontwikkelen, moest ook technologie worden ontwikkeld om automatisch de acties van spelers op de vloer te herkennen. De modellen en algoritmen hiervoor werden stap voor stap ontwikkeld, zowel voor het herkennen van acties van individuele spelers als voor het modelleren van het actiepatroon tussen een team tijdens een rally. Dit werd gedaan met volleybalteams van verschillende niveaus en samenstellingen.
De oefeningen werden getest met een groot aantal trainers en sporters. Hierdoor kon de technologie worden verbeterd en kon ook worden bekeken of de technologie echt het potentieel heeft om een verschil te maken. Uiteindelijk waren de resultaten van dit onderzoek bedoeld om te leiden tot de ontwikkeling van nieuwe soorten 'slimme sporthallen'.
Partners
Om de behoeften van toekomstige gebruikers te verkennen en ook de mogelijkheden van de vloer te onderzoeken, werkten verschillende partijen samen aan het project. Het onderzoek werd uitgevoerd door de Universiteit Twente in samenwerking met Hogeschool Windesheim, Sportservice Veenendaal, InnoSportLab Sport en Beweeg!, en het bedrijf LedGo - samen met talrijke volleybalclubs, teams, trainers, coaches en sporters.
Te Duur en Groot om aan te Schaffen
De vloer is nog nergens geïnstalleerd; volgens de onderzoekers is hij veel te duur om aan te schaffen. Het was een van de onderzoeksvragen in het project: hoe kan de vloer goedkoper worden? "Het blijft een enorme investering," zegt Dennis. "Daarom hebben we ook gekeken naar het gebruik van apparaten zoals telefoons, luidsprekers, projectoren, VR/AR. Maar ook naar het verspreiden van kleine apparaten die in de training kunnen worden gebruikt. Onze vraag is dan hoe je die technologie gebruikt om zinvolle dingen over mensen te meten en hoe je de interactiemogelijkheden gebruikt om echt waarde toe te voegen aan de sportactiviteit. Kan technologie een rijkere leeromgeving creëren?"
Veel in Beweging Gebracht
"Het project is al lang afgerond, maar het was het begin van veel vervolgonderzoek," zegt Dennis. "De afgelopen drie jaar hebben we hard gewerkt aan vervolgonderzoek naar ontwerpen met beweging, ook op Europese schaal. We hebben een uitgebreid begrip ontwikkeld van de benodigde kennis, de beschikbare keuzes en waar echt winst te behalen valt met interactietechnologie." Een ander uitstekend resultaat is de ontwikkeling van een nieuwe cursus over sport interactietechnologie aan de Universiteit Twente door Dees Postma, een van de destijds voor dit project aangeworven onderzoekers. Er worden ook nieuwe projecten geïnitieerd, bijvoorbeeld rond roeien en VR, en een project dat vermoeidheid bij hardlopers onderzoekt en hoe interactietechnologie daarbij een rol kan spelen.
Recentelijk is er een uitgebreide publicatie/boekje verschenen 'A Design Space of Sports Interaction Technology' die je hier kunt downloaden: https://www.nowpublishers.com/article/DownloadSummary/HCI-087.
Er is ook onlangs een artikel gepubliceerd met een soort routekaart van de belangrijkste uitdagingen in dit nieuwe onderzoeksveld voor de komende tien jaar: Elvitigala: Grand Challenges in SportsHCI - Google Scholar
Projectpartners
Schrijf u hier in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste nieuws omtrent Commit2Data.
Gerelateerde inhoud
Bekijk hieronder de calls gerelateerd aan het thema Active4Life; optimization of use and effects of eHealth
Sport en bewegen
In 2016 is door een intensieve, voor Nederland unieke, samenwerking tussen hbo en wo de Nationale Kennisagenda Sport en Bewegen, van traplopen tot podium tot stand gekomen. Hoofdthemas uit de Nationale Kennisagenda Sport en Bewegen zijn Beter presteren, Een leven lang bewegen en De waarde(n) van sport.
Nieuws
