DataREL: De strijd tegen logistieke disrupties
Het Commit2Data onderzoeksproject DataREL richt zich op het omgaan met disrupties in logistieke processen: Big Data voor Resilient Logistics. Wie met behulp van realtime data vroegtijdig verstoringen in een logistiek proces weet op te sporen, is in staat snel te reageren om zo de gevolgen van de disruptie te kunnen minimaliseren. Om dat doel te bereiken zijn datastandaardisatie en meer uitwisseling van data cruciaal.
De mondiale supply chain heeft het zwaar. Nog niet hersteld van de gevolgen van een wereldwijde pandemie, is er inmiddels een geopolitiek conflict ontstaan dat schaarste aan grondstoffen en producten, sancties en handelsbeperkingen, gesloten luchtruimen en stijgende brandstofkosten veroorzaakt. Verder zijn er de haperende treinverbindingen tussen China en Europa en de krapte op de arbeidsmarkt. Logistieke disrupties zijn er in allerlei soorten en maten, en de gevolgen kunnen gigantisch zijn. Soms is er domweg niets tegen te doen, maar soms ook wel. Bijvoorbeeld door data te gebruiken om disrupties in een logistiek proces vroegtijdig te signaleren, waarna er actie kan worden ondernomen.
DNA van logistieke processen ontrafelen
Dat is precies waarvoor het onderzoeksproject DataREL, onder de paraplu van Commit2Data, zich inzet. Rob Bemthuis (31), promovendus aan de Universiteit Twente, is een van de onderzoekers binnen het DataREL-consortium. Het ontrafelen van het DNA van logistieke processen door middel van data is zijn missie. Grote hoeveelheden realtime van sensoren en systemen zoals ERP en WMS afkomstige logistieke gegevens, de planning van transportmodaliteiten, en verder navigatie en de weersomstandigheden zijn te gebruiken om geautomatiseerd kleine verstoringen in logistieke processen vroegtijdig op te merken. Soms is het zelfs mogelijk om op basis van die data een disruptie te voorspellen.
“Een kleine disruptie in een container aan boord van een schip dat onderweg is naar Europa, kan grote vertragingen in de levering van heel veel producten of grondstoffen veroorzaken”, zegt Bemthuis. “Is er in de bewuste container een sensor aanwezig die een afwijking registreert en een patroon herkent, dan gaat er een alarm af, waardoor je weet dat er iets raars aan de hand is. Daarop kun je dan een zogeheten coping-strategie uitvoeren. Daar zijn we in dit project mee bezig. De kunst is om een disruptie zo vroeg mogelijk op te merken, liefst nog voordat deze echt plaatsvindt, en deze zo dicht mogelijk bij de bron aan te pakken.”
Hoe werkt disruptief gedrag?
“We onderzoeken ook hoe disruptief gedrag zich ontwikkelt”, legt Bemthuis uit. “Dat is – naast coping-strategieën ontwikkelen – onze tweede invalshoek. Dat gedrag begint met wat we emergent behaviorsnoemen. Het gaat om hoe kleine verstoringen samen tot een grote disruptie leiden. We hebben datatechnieken ontwikkeld om patronen in emergent behaviors te herkennen, met name voor het transport en de logistieke wereld.”
Het gaat om hoe kleine verstoringen samen tot een grote disruptie leiden”
De eerste stap is dus het detecteren van afwijkend gedrag. Bemthuis: “Ahrma, een partner binnen ons consortium, maakt zogeheten smart pallets. Dat zijn logistieke vervoerseenheden, uitgerust met sensoren die veel data genereren. Waar de pallet is, welke bewegingen er plaatsvinden, de temperatuur, de snelheid, noem maar op. Op basis van die data kunnen we disrupties detecteren.”
Stel, je vervoert medicijnen onder specifieke condities op een smart pallet. “Wanneer een pallet vanuit de Verenigde Staten naar Europa wordt vervoerd, vindt de controle van de lading traditioneel pas plaats op het eindstation. Dan kan blijken dat een deel van de lading, of de complete batch, niet meer bruikbaar is, bijvoorbeeld omdat de temperatuur te lang te hoog is geweest. Dankzij de sensordata krijgen we gedurende de trip van de medicijnen van de VS naar hier al veel informatie over hoe de lading eraan toe is. Dat is waardevolle informatie en zorgt dat er op het eindpunt minder verrassingen zijn. Als je weet dat er iets grondig is misgegaan vlak nadat het schip de haven heeft verlaten, waarom dan nog de tocht voortzetten? En als omkeren geen optie is, kan er veel eerder een nieuwe bestelling worden gedaan om het verloren deel van de lading aan te vullen. Zodoende is de vertraging aanzienlijk minder dan wanneer je pas op het eindpunt ontdekt dat er iets is misgegaan.”
Datastandaardisatie en uitwisseling
Het einddoel van DataREL is logistieke processen efficiënter en voor alle partijen transparanter maken. Dat wordt bereikt door afwijkingen te herkennen, van verstoringen te leren en beslismodellen te ontwikkelen om de juiste aanpak te kiezen. Om dat doel te bereiken zijn er volgens Bemthuis twee dingen nodig: “Allereerst een hoger niveau van datastandaardisatie, en daarnaast een grotere bereidheid om data te delen. Veel bedrijven zijn nog terughoudend om hun data te delen en standaarden te omarmen. Het Open Trip Model is een goed voorbeeld om logistieke data uit te wisselen tussen partners in een logistiek proces. Het loont heel erg om data te delen, voor alle betrokkenen. Ik ben ervan overtuigd dat er met het delen van data ook financiële winst te behalen is.”
‘Black box’ inzichtelijk maken
Het DataREL-project bestaat nu ruim vier jaar en bevindt zich in de afrondende fase. Er is veel kennis en inzicht verkregen over disrupties in logistieke processen en er zijn allerlei tools en applicaties ontwikkeld. Ook zijn er methodieken, modellen en beslissingsondersteunende systemen gebouwd. Sommige modellen zijn gebaseerd op de opkomende discipline process mining, waarbij bedrijfsprocessen worden geanalyseerd en de ‘black box’ van processen inzichtelijk kan worden gemaakt. Die zijn volgens Bemthuis ook in andere sectoren zoals de gezondheidszorg of de bouw in te zetten. De data die een logistiek proces genereert, kunnen bijvoorbeeld ook gebruikt worden voor het opstellen van een digitaal goederenpaspoort. Hiermee kan het totale proces, vanaf de grondstoffen tot aan de deur van de eindklant, transparant worden gemaakt. Het maakt de keuzes die tijdens dat proces zijn gemaakt, beter uitlegbaar.
Partners DataREL-consortium
Locus Positioning
Leverancier van innovatieve indoor positioneringstechnologie voor objecten, producten en mensen, waarmee navigatie mogelijk is voor plaatsen waar gps onmogelijk of te duur is. Het bedrijf is voortgekomen uit de Universiteit Twente.
Ahrma Holding
Logistiek IT-bedrijf uit Deventer dat is gespecialiseerd in het digitaliseren van logistieke ketens door transportverpakkingen te voorzien van actieve transponders (smart pallets) die realtime inzicht geven in goederenbewegingen. Zo voorkom je verlies en verspilling.
Innovadis bv
Innovadis is gespecialiseerd in online B2B-oplossingen. Voor de Smart Industry bouwt het bedrijf systemen waardoor routinetaken verdwijnen en er tijd overblijft voor zaken die écht belangrijk zijn.
Cape Group
Cape Group helpt organisaties van waarde te blijven door digitaal te transformeren en dat als strategisch instrument in te zetten voor wendbare oplossingen en het vergroten van concurrentiekracht.
Datacadabra
Dit bureau uit Enschede versterkt bedrijven met behulp van de nieuwste innovatieve technieken op het gebied van data en kunstmatige intelligentie. Het ontwikkelt algoritmes en AI-modellen.
Ovis Telematics
Ovis Telematics uit Hengelo helpt klanten bij het optimaliseren van kritieke dynamische logistieke processen door gebruik te maken van zogeheten fine grid monitoring solutions. Het bedrijf is actief in de domeinen energiemanagement, voorraadbeheer en kwaliteitscontrole.
